De meeste mensen hebben al eens gehoord van Legionella. Legionella is een bacterie die een flinke longontsteking kan veroorzaken. Dit komt zeker 400 keer per jaar voor en enkele keren zelfs met dodelijke afloop.
De bacterie bevindt zich vooral in lauw water waarin deze zich vermenigvuldigt. De overdracht gaat vooral via kleine druppeltjes water die worden ingeademd. De website van het RIVM geeft daar zeer uitgebreide informatie over. Zie hiervoor de website van het RIVM.
Waarom schrijf ik iets over de Legionella? Welnu, veel mensen proberen in deze tijd op de energierekening te besparen en een van de manieren is om de temperatuur van het warm water, vooral voor het douchen, omlaag te brengen. Zoals ik zal uitleggen, is dat maar zeer beperkt mogelijk als je veilig water wilt gebruiken.
Er bestaan verschillende manieren om warm water te maken: de geiser, de gas- of elektrische boiler, de warmtepomp boiler, de doorstroom verwarming en de zonnecollector.
Bij een geiser, gasboiler en bij de doorstroom verwarming is het meestal geen probleem omdat de temperatuur simpel hoger gezet kan worden zonder dat het meteen extra gaat kosten (per hoeveelheid energie). De winst en het risico zitten hem vooral in de opslag waarvan de temperatuur nogal kan variëren.
In de onderstaande plaatjes (bron waarschijnlijk Hydrosense) is te zien dat de bacterie onder de 46 °C zich vermenigvuldigt. Dan zou je denken dat 47 °C voldoende is om ze te doden. Helaas, in de praktijk is dat niet zo omdat in een warmwatersysteem altijd plekken zijn die iets kouder zijn (loze stukjes leiding). Je moet immers ook de leidingen vanaf de verwarming meerekenen en die moeten doorgespoeld worden. Dus er moet wat gebeuren. Af en toe, zeker dagelijks, moet de temperatuur omhoog gebracht worden. Vervolgens moet er dan ook zeker dagelijks de leiding gebruikt worden.
Hoe erg is dat dan? Bij 50 °C duurt het 2 uur voordat 90 % van de bacteriën gedood zijn (dus 4 uur voor 99 %) Bij 60 °C is het 2 minuten en bij 70 °C is het onmiddellijk.
Samenvattend: het is nodig dat zeker eens per dag de temperatuur op tenminste 50 °C gebracht moet worden, liefst hoger en de leidingen moeten doorgespoeld worden. Bij moderne installaties (warmtepompen) zijn daar voorzieningen voor (thermische desinfectie). Bij de zonnecollector moet dat een extra aandachtspunt zijn omdat het water, buiten de zomer, zelden op 50 °C of hoger komt.
Conclusie: Je kunt nauwelijks besparen omdat het risico op legionella te groot wordt. Behalve als je de thermostaatkraan gebruikt om de temperatuur van het douchewater te verlagen.